KUALA LUMPUR – Undang-undang berkaitan fitnah di negara ini wajar diteliti semula dan digubal kerana akta sedia ada berhubung perkara itu, dianggap kurang relevan hari ini.
Mantan Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Hal Ehwal Perundangan dan Parlimen), Datuk Mohd Zaid Ibrahim berkata, justeru Ahli Parlimen disaran memulakan langkah tersebut agar mahkamah mengambil kira faktor tertentu dalam menentukan jumlah pampasan atau ganti rugi bagi kes saman fitnah.
Menurut beliau, mengambil kira contoh kes saman fitnah membabitkan Ahli Parlimen Kepong, Lim Lip Eng, bayaran pampasan yang perlu dibayarnya terlalu besar sehingga menjejaskan keupayaan ahli politik untuk bersuara.
“Ganti rugi fitnah jadi suatu perkara yang perlu diteliti. Banyak faktor perlu diperhalusi. Jadi saya harap, apabila timbul kes Lim Lip Eng, ahli politik dan Ahli Parlimen boleh menyemak akta sedia ada.
“Ia penting supaya ada pertimbangan antara hak bersuara dan beri pampasan kepada mereka yang buat kenyataan tidak betul. Jadi sebab itu, masanya sudah tiba hari ini. Betullah di Malaysia, hari ini orang kata, saya jumpa awak di mahkamah.
“Tapi jumlah pampasan dan dasar mengenai undang-undang yang bertanggungjawab perlu digubal di Parlimen. Mahkamah tidak wajar membuat dasar, Parlimen tempat membuat dasar. Jadi undang-undang berkaitan fitnah perlu diperhalusi demi kepentingan Ahli Parlimen,” katanya.
Beliau berkata demikian bagi mengulas kes saman fitnah dihadapi Lip Eng dalam video yang dimuatnaik di Facebooknya, hari ini.
Pada 16 Mac lalu, Lip Eng diperintahkan oleh Mahkamah Tinggi untuk membayar ganti rugi, kesemuanya berjumlah RM2 juta kepada sebuah firma e-dagang, MonSpace (M) Sdn Bhd dan pengasasnya, Datuk Seri Jessy Lai.
Hakim Datuk Akhtar Tahir membuat keputusan itu selepas mendapati Lip Eng bertanggungjawab memfitnah Jessy dan MonSpace yang bertindak selaku plaintif pertama dan kedua dalam tuntutan saman difailkan mereka.
Jessy dan MonSpace memfailkan saman terhadap Lip Eng (defendan) pada Jun 2019, kerana mendakwa defendan mengeluarkan kenyataan fitnah yang diterbitkan dalam akhbar berbahasa Inggeris dan Cina bahawa mereka menjalankan perniagaan haram dan menipu pelabur dari negara China.
Jessy berkata, Lip Eng membuat kenyataan itu pada Mei 2017 dan November 2018 apabila beliau membawa sekumpulan individu, yang dikatakan pelabur MonSpace, ke pejabat Lai dan kemudiannya membuat laporan polis terhadapnya.
Mengulas lanjut, Zaid berkata, bayaran ganti rugi yang perlu dibayar Lip Eng adalah yang tertinggi pernah direkodkan di negara ini.
Justeru, katanya, beliau khuatir lebih banyak kes saman membabitkan Ahli Parlimen yang bersuara untuk kepentingan umum jika saranan itu tidak dilaksanakan dengan segera.
“Kes saman menyaman khususnya membabitkan orang politik memang banyak. Jika mahkamah buat keputusan untuk memberi denda atau pampasan yang terlalu besar, saya bimbang kebebasan bersuara akan terjejas.
“Ia akan memberi kesan terutama kepada wakil rakyat dan badan bukan kerajaan (NGO) yang perlu memperkatakan sesuatu jika perlu atau berkaitan kepentingan umum. Memanglah sumber maklumat mereka tidak 100 peratus betul tapi inilah masalahnya.
“Kalau mereka tidak katakan perkara wajar, maka mereka akan dianggap mengabaikan tanggungjawab untuk membela kepentingan orang ramai,” katanya.
Pada masa sama, beliau berpendapat keputusan mahkamah berkaitan bayaran pampasan kes saman fitnah terlalu tidak seimbang.
“Kita tidak mahu apa yang berlaku di Singapura, setiap kali JB Jeyaretnam disaman oleh Lee Kuan Yew. Keputusan mengenakan denda dan pampasan berat sehingga Jeyaretnam meninggal dunia dan bankrap.
“Inilah nasib dialami seseorang (ahli politik) yang memperjuangkan hak pekerja di Singapura. Kita tidak mahu perkara ini berlaku di Malaysia. Perlu ada pertimbangan hak bersuara dan reputasi kita dipertahankan,” katanya.
Malah, Zaid turut menggesa kerajaan supaya mencontohi langkah diambil Parlimen England yang mengubal Akta Fitnah 2013 selepas kes saman fitnah membabitkan ahli politik, Hamilton dan ahli perniagaan, Mohamed Al Fayed.
“Saya masih ingat lagi 1999 di England. Seorang ahli politik, Hamilton mendapat bayaran 2 juta pound kerana Al-Fayed (pemilik Harrods) kalah dalam kes saman malu. Selepas kes itu, Parlimen England menggubal undang-undang berkaitan Akta Fitnah 2013.
“Akta itu menggariskan ciri-ciri faktor tertentu yang wajar diambil kira oleh mahkamah supaya hakim tidak buat keputusan denda terlalu berat sehingga menjejaskan keupayaan ahli politik untuk bersuara,” katanya. – Getaran, 20 April 2023
