PUTRAJAYA - Kerajaan sedang menimbangkan cadangan penubuhan satu tribunal khas bagi mengkaji dan meneliti kes setiap banduan yang dijatuhkan hukuman mati mandatori oleh mahkamah, sebelum pindaan pemansuhan hukuman berkenaan dilaksanakan Oktober depan.
Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Parlimen dan Undang-Undang), Datuk Seri Dr Wan Junaidi Jaafar berkata, panel khas tersebut akan dilantik dari kalangan hakim Mahkamah Persekutuan dan Mahkamah Rayuan memandangkan isu tersebut perlu penelitian lanjut, kerana ia menyentuh aspek perlembagaan.
“Mereka akan mengkaji dengan teliti kalau orang telah dijatuhkan hukuman mati oleh mahkamah. Kita kena ingat balik hukuman mati belum dimansuhkan dan tertakluk pada undang-undang (yang) belum dipinda.
“Mungkin daripada hukuman mati, hakim boleh fikirkan tertuduh boleh dijatuhkan hukuman penjara seumur hidup.
“Pejabat Peguam Negara (AGC) dan Bahagian Hal Ehwal Undang-Undang (BHEUU) akan mengkaji secara mendalam tribunal dicadangkan pihak jawatankuasa, (dan melihat) apakah implikasi terhadap perlembagaan.
“Mereka perlu tahu kes-kes ini sudah sampai di peringkat mahkamah mana yang memudahkan tribunal membuat kajian,” katanya pada sidang media di Bangunan Hal Ehwal Undang-Undang, hari ini.
Pada masa sama, Wan Junaidi menegaskan, antara yang turut dipertimbangkan kerajaan ialah konsep ‘diyyat’ yang memberi pampasan kepada keluarga terkesan dengan tindakan penjenayah, sebagai satu hukuman gantian terhadap hukuman mati mandatori.
“Bagaimanapun, terdapat pandangan bahawa konsep pembayaran pampasan (diyyat) hanya mampu dilunaskan oleh golongan yang berada sahaja dan tidak akan membantu semua golongan masyarakat. Justeru, ia merupakan diskriminasi antara golongan kaya dan miskin.
“Aspek pemakaian ‘diyyat’ kepada penjenayah bukan Islam juga turut dibincangkan dan dilihat sebagai cabaran terhadap pelaksanaan cadangan ini secara umumnya. Jabatan Peguam Negara (AGC) sedang mengkaji dan meneliti perkara ini untuk pertimbangan,” katanya.
Mengulas implikasi pemansuhan hukuman mati mandatori terhadap kesalahan di bawah Seksyen 39B Dadah Berbahaya 1952 (Akta 234), Wan Junaidi berkata, peraturan tersebut tidak lagi memperuntukkan kesalahan dengan hukuman mati mandatori dan telah digantikan dengan hukuman mengikut kuasa budi bicara mahkamah.
Menurut beliau, kerajaan pada 2017 telah berjaya meminda Akta Dadah Berbahaya (Pindaan) 2017 (Akta A1558) yang memberikan mahkamah kuasa untuk menjatuhkan hukuman mati atau penjara seumur hidup dan sebatan tidak kurang daripada 15 kali bagi kesalahan pengedaran dadah, tertakluk pada pembuktian dalam empat keadaan seperti diperuntukkan dalam subseksyen 39B (2A).
“Kerajaan juga bersetuju agar penelitian dan kajian lanjut dilaksanakan berkaitan cadangan hukuman gantian terhadap kesemua 11 kesalahan yang membawa hukuman mati mandatori, satu kesalahan di bawah seksyen 39B Akta Dadah Berbahaya 1952 (Akta 234) dan 22 kesalahan membawa hukuman mati tetapi dengan budi bicara mahkamah.
“Ini bagi memastikan pindaan akta-akta berkaitan mengambil kira prinsip proportionality dan keperlembagaan,” katanya.
Jelas Wan Junaidi, pihaknya turut menimbangkan syor Jawatankuasa khas berkaitan hala tuju Sistem Keadilan Jenayah iaitu mewujudkan prosedur pra penghukum, menubuhkan Majlis Penghukuman, membangunkan Garis Panduan Penghukum, Pembaharuan Undang-Undang serta institusi kepenjaraan serta pelaksanaan hukuman.
“Perancangan susulan akan dilaksanakan dengan kerjasama AGC, BHEUU, Jabatan Perdana Menteri, serta pelbagai kementerian berkepentingan untuk memastikan tindakan segera dibuat bagi meneliti serta mengkaji kebolehlaksanaan syor hala tuju penambahbaikan Sistem Keadilan Jenayah di Malaysia,” katanya. - 13 Jun 2022.
